Dự thảo Thông tư sửa đổi thuế nhập khẩu đối với xe ô tô tải sẽ có tác động không nhỏ tới các doanh nghiệp nhập khẩu xe nguyên chiếc.
Trong những tháng cuối năm 2013, số lượng xe ô tô tải nhập khẩu đã bắt tăng lên 2.000 rồi 3.000 xe/tháng,vào những tháng đầu năm 2015. Kỷ lục đã được thiết lập vào tháng 5/2015 với lượng nhập lên đến gần 4.600 xe, trị giá 169 triệu USD.
Câu chuyện nhập khẩu xe Trung Quốc tăng phi mã là một trong những vấn đề nóng nhất của thị trường ô tô trong thời gian gần đây.
Xe tải Trung Quốc tăng trưởng nóng đến từ nhiều nguyên nhân như: nhu cầu vận tải thời gian đầu năm tăng đột biến, quy định siết tải trọng, hiệp định FTA ASEAN Trung Quốc có hiệu lực, giá xe tải Trung Quốc cạnh tranh hơn so với xe tải Mỹ, Hàn Quốc… Bên cạnh đó, các dòng xe tải hạng nặng trong nước không sản xuất được.
Từ tháng 6 tới nay, nhập khẩu xe Trung Quốc đã ghi nhận 3 tháng giảm mạnh liên tiếp về cả lượng cũng như giá trị. Lượng nhập trong tháng 8 chỉ còn chưa đến 900 xe, trị giá 34 triệu USD – thấp nhất kể từ quý 1/2014.
Ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc chủ yếu là các dòng xe tải hạng trung và hạng nặng, xe đầu kéo nên giá trị bình quân của một xe nhập khẩu từ Trung Quốc vào khoảng gần 40.000 USD/xe. Trong khi xe nhập từ các thị trường khác bình quân chỉ ở mức 20.000 USD/xe.
Chính vì vậy, lượng xe nhập khẩu từ Trung Quốc chỉ chiếm ¼ lượng xe nhập khẩu cả nước nhưng chiếm tới gần 40% giá trị nhập khẩu
Thay đổi thuế suất nhập khẩu ô tô tải
Hiện nay, danh mục Biểu thuế nhập khẩu phân chia các dòng thuế của xe tải thường theo trọng tải của xe gồm xe có tải trọng dưới 5 tấn; xe có tải trọng trên 5 tấn đến 6 tấn; xe có tải trọng trên 6 tấn đến 10 tấn; xe có tải trọng trên 10 tấn đến 20 tấn; xe có tải trọng trên 20 tấn đến 24 tấn; xe có tải trọng trên 24 tấn đến 45 tấn và xe có tải trọng trên 45 tấn.
Tổng cộng có 19 dòng thuế của xe tải thường, trong đó có 3 dòng thuế có mức thuế MFN bằng mức cam kết WTO, 16 dòng thuế có mức thuế nhập khẩu thấp hơn cam kết WTO và dự kiến sẽ được Bộ Tài chính điều chỉnh tăng mạnh.
Đặc biệt, xe tải có tải trọng trên 10 tấn đến dưới 20 tấn, động cơ xăng” và “Xe tải có tải trọng trên 10 tấn đến dưới 20 tấn, động cơ khác” có thuế suất MFN hiện hành là 30%, cam kết WTO của mã hàng 8704.32.49 là 45%, cam kết WTO của mã hàng 8704.90.93 là 70%. Bộ Tài chính dự kiến tăng mức thuế suất thuế nhập khẩu của hai dòng thuế này từ 30% lên 45% và 70%, bằng mức trần cam kết WTO.
Riêng với xe tải có tải trọng trên 45 tấn thuế suất MFN là 0%, cam kết WTO là 25%. Tuy nhiên, dòng xe tải trên 45 tấn là tư liệu sản xuất và thuộc chủng loại trong nước không có sản xuất, lắp ráp vì vậy Bộ Tài chính giữ nguyên thuế suất của 3 dòng thuế này.
Không chỉ với xe tải thường, thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc với hàng loạt chủng loại xe tải khác như xe tải tự đổ, xe tải chuyên dùng... dự kiến sẽ được điều chỉnh tăng mạnh, có khi tăng tới 150%. Chẳng hạn, xe tải tự đổ trên 24 tấn nhưng không quá 45 tấn, dự kiến tăng thuế suất từ 10% hiện nay lên 25%; xe tải tự đổ có tải trọng trên 20 tấn nhưng không quá 24 tấn tăng từ 20% hiện nay lên 50%...
Trước kiến nghị giảm thuế nhập khẩu linh kiện lắp ráp ô tô, Bộ Tài chính cho rằng, việc giảm thuế nhập khẩu ưu đãi MFN đối với linh kiện, phụ tùng ô tô hầu như không mang lại nhiều ý nghĩa trong việc khuyến khích nhập khẩu linh kiện, phụ tùng từ những nước có công nghệ tiên tiến như Nhật Bản, Hàn Quốc... để sản xuất, lắp ráp xe trong nước. Do vậy trước mắt Bộ Tài chính đề nghị thực hiện mức thuế nhập khẩu ưu đãi MFN theo quy định hiện hành.
Như vậy, dự thảo thông tư sửa đổi này sẽ có ảnh hưởng bất lợi tới các doanh nghiệp nhập khẩu xe tải, đặc biệt các doanh nghiệp nhập khẩu dòng xe tải từ 5 đến dưới 10 tấn và từ 20 đến 45 tấn khi thuế suất tăng lên khá mạnh. Còn với các doanh nghiệp nhập khẩu linh kiện, lắp ráp xe trong nước nhìn chung không có ảnh hưởng gì đáng kể.
Về lâu dài, sau khi Bộ Công Thương ban hành Danh mục các loại phụ tùng, linh kiện cần khuyến khích đầu tư sản xuất và các loại phụ tùng, linh kiện sản xuất trong nước đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và số lượng, thì Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các Bộ ngành điều chỉnh thuế nhập khẩu ưu đãi linh kiện phụ tùng ô tô cho phù hợp với định hướng của Chiến lược và Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam trong giai đoạn tới.